آلبرت انیشتین، فیزیكدان، نزدیك به یك قرن پیش در نظریه خود پیش‌بینی كرده بود كه وقتی اجرام بسیار سنگین در پهنه كیهان با یكدیگر برخورد می‌كنند، امواجی را تولید می‌كنند كه در جهت‌های مختلف در فضا پخش می‌شود.

از این امواج با فركانس پایین، كه حاصل فعل و انفعالات در ساختار كیهان هستند، گاهی اوقات با عنوان «موسیقی پس‌زمینه جهان» یاد می‌‌شود. اكنون دانشمندان می‌گویند توانسته‌اند به این صداها گوش دهند.

مائورا مك لافلین، از رصدخانه نانوهرتز آمریكای شمالی برای امواج گرانشی، در این باره می‌گوید: «این واقعاً اولین بار است كه ما شواهدی از وقوع این حركت فراگیر در مقیاس بزرگ در جهان داریم.»

پیش‌تر در سال 2015 دانشمندان برای اولین بار توانسته بودند با یك آزمایش مخصوص، وجود امواج گرانشی را تشخیص دهند و ثابت كنند كه انیشتین درست می‌گوید. با این حال آن روش تنها قادر به گرفتن امواج در فركانس‌های بالا بود در حالی كه دانشمندان به دنبال امواجی با فركانس‌های بسیار پایین‌تر بودند.

تصور می‌شود كه این امواج یا صداها با فركانس پایین از برخی از بزرگترین اجرام جهان ما می‌آیند. زمانی كه سیاهچاله‌های بسیار عظیم با جرمی به اندازه میلیاردها خورشید با یكدیگر برخورد می‌كنند.

دانشمندان معتقدند سیاه‌چاله‌های عظیم در مراكز كهكشان‌ها وقتی به هم می‌رسند، در یك حركت رقص‌وار با یكدیگر جفت می‌شوند. در حین چرخش این جفت‌های دوتایی، قبل از اینكه این سیاهچاله‌ها درنهایت در یكدیگر سقوط كرده و ادغام شوند، امواج گرانشی به فضا ساطع می‌شود.

سابولكس ماركا، اخترفیزیكدان در دانشگاه كلمبیا می‌گوید: «دوتایی‌های سیاهچاله‌ای كه به آرامی به دور یكدیگر می‌چرخند، تنورها و باس‌های اپرای كیهانی هستند.»

هیچ ابزاری روی زمین پیش از این نتوانسته بود امواج این غول‌ها را بگیرد. به همین خاطر دانشمندان مجبور شدند یك آشكارساز عظیم ویژه آن بسازند.

برای این كار دانشمندان از داده‌های 15 ساله تلسكوپ‌ها در سراسر آمریكای شمالی برای جستجوی امواج استفاده كردند. همچنین در این تحقیق از داده‌های دیگر تیم‌های شكارچی امواج گرانشی در سراسر جهان، از جمله در اروپا، هند، چین و استرالیا استفاده شد.

در این كار طاقت‌فرسا دانشمندان تلسكوپ‌ها را به سمت بقایای انفجار ستارگان مرده در كهكشان‌ها، یا همان تپ‌اخترها، نشانه رفتند. این مناطق جاهایی هستند كه تصور می‌شود همچون فانوس‌های دریایی جرقه‌هایی از امواج رادیویی را به فضای بیرونی ارسال می‌كنند.

سارا ویگلند، اخترفیزیكدان در دانشگاه ویسكانسین-میلواكی در این باره می‌گوید: «این انفجارها به قدری منظم هستند كه دانشمندان دقیقاً می‌دانند امواج رادیویی سر چه ساعتی قرار است به سیاره ما برسند. مانند یك ساعت كاملاً منظم كه در فاصله بسیار دور در فضا تیك تیك می‌كند.»

با این حال سختی كار این است كه امواج گرانشی، تار و پود فضا-زمان را منحرف می‌كنند و در نتیجۀ فاصله دور میان زمین و این تپ‌اخترها، بعضی پالس‌ها زودتر و بعضی دیرتر می‌رسند. از همین رو دانشمندان با تجزیه و تحلیل داده‌ها باید بفهمند ساعت دقیق رسیدن این امواج گرانشی چه زمانی است.

مارك كامیونكوفسكی، اخترفیزیكدان دانشگاه جانز هاپكینز می‌گوید: «روش جدید، صداهایی را كه در اطراف ما وجود دارد آشكار می‌سازد. در واقع مثل این می‌ماند كه در وسط یك مهمانی ایستاده‌اید، شما صحبت همه افراد را می‌شنوید ولی در عین حال هم هیچ چیز خاصی را نمی‌شنوید.»

دانشمندان می‌گویند شنیدن صدای پس‌زمینه‌ای جهان می‌تواند نشانه آن باشد كه ادغام سیاهچاله‌ها، بیشتر یا بزرگ‌تر از آنچه پیش‌تر فكر می‌كردند در فضا اتفاق می‌افتد.

آنان امیدوارند تحقیق تازه درباره امواج گرانشی به باز شدن درهای جدیدی به روی «باستان‌شناسی كیهانی» و شناخت تاریخچه سیاهچاله‌ها و كهكشان‌ها كمك كند.

نتایج مطالعات تازه در نشریه علمی «ژورنال اخترفیزیكی» منتشر شده است.