به گزارش خبرنگار موسیقی فارس، رضا مهدوی كارشناس مجری بخش موسیقی «چشم شب روشن» دوشنبه شب میزبان استاد عبدالمجید كیانی نوازنده سنتور بود. كیانی در ابتدای سخنانش گفت: من دلم می خواهد نوازنده ای باشم كه كاربرد فعالیتش فقط تفریح نیست. موسیقی كاركردهای دیگری جز تفریح، تفنن و لذت بردن هم دارد. موسیقی برای متعالی شدن و خلوت است و این موسیقی دلخواه من بود. دوست داشتم یك ساز را انتخاب كنم و در بین سازها صدای سنتور مرا بیش از همه با خود برد.

موسیقی دستگاهی در نوع خود می تواند جدید باشد

وی افزود: وقتی نواختن سنتور را آغاز كردم دیدم نمی توانم با مردم زمانه ام ارتباط برقرار كنم چون اكثر مردم موسیقی را برای تفریح می خواهند. موسیقی كه من در هنرستان آزاد موسیقی یاد گرفتم، نه مردم می توانستند با آن شادی كنند نه آن را در لحظات غم و غصه بشوند. بنابراین تصمیم گرفتم برای مردم درباره شیوه كار و كاربرد موسیقی ام صحبت كنم.

این مدرس موسیقی ایرانی با بیان اینكه معرفی موسیقی متفكر و معنوی ایرانی، باعث شد او به سمت پژوهش برود و با اساتید این حوزه مرتبط شود، ادامه داد: بعد از پایان تحصیل، وارد مركز حفظ و اشاعه موسیقی شدم. پس از چهار سال تصمیم گرفتم سفری به فرانسه داشته باشم تا در مركز شرق شناسی این كشور، موسیقی فرهنگی، ملی و اصیل را بهتر بشناسم و با بازگشت به ایران خدمتی به مردم بكنم.

كیانی درباره اطلاق واژه سنتی به این نوع موسیقی گفت: سنتی هست اما نه به معنای خود واژه سنتی. برخی واژه ها به علت استفاده زیادشان معنای واقعی خودشان را از دست داده اند. سنت راه به حقیقت و معنا دارد اما امروز نمی توان در اصطلاح "موسیقی سنتی" این موضوع را جستجو كرد. امروز موسیقی دستگاهی را به عنوان سنتی می شناسند. انگار موسیقی قدیمی است كه طبق سنت خودش را حفظ می كند اما اصلا اینگونه نیست و موسیقی دستگاهی بیش از 200، 300 سال سابقه ندارد و در نوع خود می تواند جدید باشد.

اصطلاح موسیقی جهانی را قبول ندارم

وی با بیان اینكه اصطلاح موسیقی جهانی در كشورهای توسعه یافته ای اروپایی، آمریكا و كانادا، نامفهموم است، یادآور شد: ما زمانی كه خواستیم موسیقی كلاسیك را در دانشگاه ها تدریس كنیم، وزارت علوم با این قضیه مطرح نبود اما وقتی واژه موسیقی جهانی مطرح شد، آنها پذیرفتند. اما اصل واژه به نظر من درست نیست و چقدر خوب است از این اصطلاح استفاده نكنند.

این چهره ماندگار تأكید كرد: ما می خواهیم یك موسیقی تولید كنیم كه برای نشاط جامعه، تفریح سالم و لذت استفاده شود. وقتی جامعه شناختی نسبت به موسیقی نداشته باشد، حس او فراتر از استفاده موسیقی در غم و شادی نخواهد بود و به ظاهر موسیقی توجه می كند. در اروپا هم موسیقی متفكرانه، اندیشمندانه و علمی را هنری و غیر از آن را موسیقی مردم پسند می خواندند. اما امروزه آنقدر از واژه هنر استفاده می كنیم كه هرچیزی به عنوان موسیقی سروصدایی دارد، آن را موسیقی هنری می نامیم.

كیانی تصریح كرد: جامعه باید شناخت ادراكی نسبت به موسیقی داشته باشد تا معنای آن را درك كند و این فقط منحصر به موسیقی باكلام نیست بلكه موسیقی بی كلام هم معنای بسیاری دارد. مگر معماری كلام دارد؟ اما آیا معنا ندارد؟ آیا معماری های بی نظیری مثل گنبد شیخ لطف الله، بدون معنا است؟

موسیقی دستگاهی شبیه معماری ایرانی است

وی افزود: من در كتاب آخرم «شناخت هنر موسیقی» به این نكته اشاره كردم كه موسیقی دستگاهی ما چقدر شبیه معماری ایرانی است كه هم در ظاهر بسیار زیبا است و هم در معنا و درون و باطن.

مدیر گروه موسیقی دانشكده هنرهای زیبا خاطرنشان كرد: موسیقی مردم پسند فراگیر است اما هرآنچه كه می خواهد اندیشمندانه و متفكرانه باشد اصلا قرار نیست همگانی باشد بلكه مخصوص انسانهای فرهیخته است. البته برجستگی افراد به اخلاق است. موسیقی دانی كه كارهای مردم پسند می كند اگر دارای اخلاق خوبی باشد بهتر است.

كیانی در پایان گفت: خوب است خانواده ها به كاربردهای موسیقی توجه كنند و بدانند فرزندشان می خواهد برای تفریح و تفنن سراغ این رشته برود یا برای متعالی شدن و معنای موسیقی مثل شعر حافظ، فردوسی، سعدی و نیما. آموزش و پروش هم باید به موسیقی مثل سایر هنرها توجه كند. شناخت در اسلام پذیرفته است اما اكنون شناخت ما هیچ نیست اما موسیقی بی نهایت است. رسانه ها هم اصلا به این مسئله توجهی نمی كنند و باعث اشاعه موسیقی بد می شوند.

«چشم شب روشن» به تهیه‌كنندگی امیر قمیشی و با اجرای محمد صالح علا، شنبه تا چهارشنبه ساعت 23 از شبكه چهار سیما روی آنتن می‌رود.

انتهای پیام/