داور بخش نی‌انبان: هنرمندان موسیقی نواحی رسانه ندارند
خبرگزاری فارس؛گروه موسیقی - علیرضا سپهوند: كمتر كسی از علاقمندان به موسیقی وجود دارد كه با گروه لیان آشنا نباشد و كمتر كسی از علاقمندان به موسیقی وجود دارد كه محسن شریفیان و نوازندگی ساز «نی‌انبان» بوشهری او را نشناسد. بی‌شك محسن شریفیان سهم بسزایی در شناساندن ساز بادی «نی‌انبان» به جهانیان دارد چراكه با اجراهای متعدد خود در مهم‌ترین رویدادها و سالن‌های جهان در چهار گوشه دنیا و در تمام قاره‌ها از آسیا گرفته تا اروپا و آفریقا و اقیانوسیه و آمریكا، نوای سحر‌انگیز ساز او را شنیده‌اند.

محسن شریفیان زادهٔ 1354 در بندر بوشهر خواننده و نوازنده ایرانی است. وی دارای نشان درجه یك هنری (معادل دكترا) در رشته موسیقی و نوازندگی نی‌انبان از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و لیسانس علوم اجتماعی با گرایش پژوهشگری است. شریفیان فعالیت موسیقایی خود را با تأسیس گروه لیان بوشهر در سال 1372 آغاز كرد و از سال 1374 با چاپ اولین مقاله خود در هفته نامه «آینه جنوب» پژوهش در موسیقی بوشهر را آغاز كرد و تاكنون مقاله‌های مختلفی به چاپ رسانده است.

«اهل زمین، موسیقی و اوهام در جزیره خارگ»، كتاب و CD صوتی «اهل ماتم، آواها و آیین سوگواری در بوشهر»، كتاب و سی‌دی تصویری «اهل ساز، سازشناسی موسیقی بوشهر» و جدیدترین اثر وی كتاب «دلیران خاموش» كه تاكنون پنج عنوان پژوهش برگزیده را به خود اختصاص داده از جمله آثار تالیفی و پژوهشی این هنرمند پركار است.

از آثار موسیقایی او آلبومی بدون كلام موسیقی جنوب ایران با نام «لیانا»، و نیز آلبوم‌های «شَپ» «بندری» «موج» «سیراف» «خیامی» «محله خمونی» «پار و پیرار» و «شِروِه‌خوانی در بوشهر» منتشر شده است.

وی تا‌كنون در جشنواره های موسیقی، موفق به كسب 7 عنوان برتر تكنوازی گردیده و آثار او نیز سه بار به عنوان اثر برگزیده انتخاب شده است. او در فستیوال «موسیقی و صنایع دستی» در استانبول (2003) تندیس بهترین موسیقی را دریافت كرده و با همراهی گروه لیان در فستیوال «چنگ هو» در سنگاپور (2005) و نیز دومین فستیوال بین‌المللی موسیقی تركمنستان (2008) به عنوان گروه برگزیده معرفی شده است.


محسن شریفیان علاوه بر اجرا در مناطق مختلف ایران در ایالت‌های مختلف آمریكا از جمله واشنگتن، نیویورك، ویرجینیا، فیلادلفیا و كشورهای امارات، عمان، تركمنستان، قطر، كویت، بحرین، تركیه، سنگاپور، جام جهانی آلمان (2006)، روسیه، المپیك پكن (2008) مالزی ، یونان، و اردن نیز به اجرای موسیقی بوشهر پرداخته است.

این هنرمند پركار در زمینه موسیقی فیلم هم سابقه درخشانی دارد. موسیقی سریال مستند «ساحل سرخ»، فیلم «آ بی سی دی» (مشترك با بابك شهركی)، فیلم «روزی مثل هر روز»، فیلم «یادها، بوسه‌ها و خنجرها»، فیلم «همسنگار»، فیلم پویانمایی «خلیج همیشه فارس»، فیلم «پینوكیو، عامو سردار و رییسعلی» و فیلم «تِیك آف» از جمله فعالیت‌های آهنگسازی او در حوزه فیلم است.

حالا محسن شریفیان در سومین روز از سیزدهمین جشنواره ملی به عنوان داور بخش ساز نی‌انبان حضور یافته و این جشنواره را بسیار امیدبخش و آینده‌ساز توصیف می‌كند. او صِرف حضور هنرمندان جوان در این رویداد را تضمینی برای استمرار و حفظ موسیقی و فرهنگ و سُنن مناطق مختلف كشور قلمداد می‌كند. خبرنگار موسیقی خبرگزاری فارس در این‌باره با او به گفتگو نشسته كه در ادامه می‌خوانید:







جناب آقای شریفیان نظرتان را در مورد اجرای امروز در بخش تخصصی ساز نی‌انبان سواحل جنوب بفرمایید.

چیزی كه برای من به عنوان یك نوازنده بسیار مهم است حضور بسیار جدی نوازنده‌ها و هنرجوها در این رویداد مهم و معتبر موسیقایی است. به خصوص اینكه امسال شاهد رشد كمی شركت‌كنندگان نی‌انبان در جشنواره ملی موسیقی جوان هستیم و این می‌تواند نقطه قوت و خبر خوبی برای موسیقی نواحی ایران باشد. جنبه دیگر این است كه بچه‌ها عادت می‌كنند كه به این رویدادها آمده و شركت كنند و به فستیوال عادت و اعتماد می‌كنند و اینكه سال دیگر حداقل ما شاهد حضور سه برابری این تعداد شركت‌كننده خواهیم بود.

مهم این است كه اینها به جشنواره آمده‌اند تا جشنواره را بشناسند چرا كه جشنواره هم به آنها امتیاز می‌دهد و باعث می‌شود انگیزه پیدا كنند و بیایند و به تدریج نقص‌ها و مشكلات نوازندگی خود را برطرف كنند و این رقابت‌ها باعث می‌شود كه موسیقی نواحی ایران بیشتر جدی گرفته شود و بچه‌ها بیشتر دور هم باشند و رقابت‌های سالم بیشتری بین آنها به وجود آید و من از این بابت بسیار بسیار خوشحال هستم كه می‌تواند اتفاق مثبتی بیافتد خود من هم از دل همین جشنواره بیرون آمده‌ام و امسال حضور من به خاطر این است كه تعداد زیادی از نوازنده‌ها اینجا بودند و این برای من خیلی جالب بود. بیشتر از اینكه بخواهم قضاوت و داوری كنیم، خواستم از این اجراها و حضور لذت ببرم چرا كه می‌بینم این بچه‌ها در این وضعیت با اشتیاق و جان و دل كار می‌كنند و كار كردن با بچه‌های در این سن و سال خیلی امیدبخش است.



چیزی كه مشاهده می‌شد نوازنده‌ها بعضاً مشكل فالشی و ناكوكی و حفظ ریتم داشتند. البته برخی از نوازنده‌ها هم خیلی توانمند ظاهر شدند در این مورد نظر شما را جویا می‌شوم.

بله، شما دقیقاً درست تشخیص دادید. لیكن بیشتر مشكل ناكوكی این نوازندگان مربوط به سازشان بود. یكی از دلایلی كه وجود دارد این است كه هوای اینجا امكان دارد روی ساز اینها تأثیر داشته باشد چون من خودم نوازنده این ساز هستم و متأسفانه اغلب كسانی كه آمده بودند ساز بزنند سازهایشان فالش بود و این مشكل را نمی‌توان كاری كرد ولی ما باید این جنبه را در نظر بگیریم كه این‌ها در سن و سال خاصی هستند و نمی‌توانیم خیلی توقع داشته باشیم كه پروفشنال و حرفه‌ای ساز بزنند، تكنیك‌ها را رعایت كنند ولی از نظر من تا اینجا خوب است و نمی‌ توان توقع داشت كه نوازنده‌ای با این سن و سال بیاید و با این سازها بی‌نقص بنوازد. البته كوك كردن ساز نی‌انبان یك مقداری مشكل است.

اجراها از نظر من بسیار خوب بود و همین برای من مهم بود و اتفاقی كه در جشنواره امسال رخ داد و باعث شد كه من به عنوان عضو هیأت داوران در این جشنواره باشم، حضور تعداد زیادی نوازندگان نی انبان در این جشنواره بود كه باعث شد من با شوق فراوان در این جشنواره حضور داشته باشم. تمام نوازندگان از نظر من بسیار عالی بودند به دلیل اینكه با عشق از جنوب ایران آمده بودند و قطعا در این شرایط اقتصادی كار راحتی هم نیست هرچند كه حمایتی هم شده بودند اما حضور آن‌ها برای من قابل ارزش بود و بنابراین به پاس حضور آن‌ها من هم به این جشنواره آمدم تا در كنارشان باشم.





پس شما معتقدید كه همین اجراها در این سطح و حضور تعداد قابل توجه هنرآموزان نوجوان و جوان می‌تواند بسیار مثمرثمر باشد؟

بله، صد در صد. من به دست‌اندركاران و دبیر این جشنواره تبریك می‌گویم و می‌دانم آقای هومان اسعدی و همكارانش با دقت هرچه تمام‌تر كارها را سازمان‌دهی‌ كرده‌اند چرا كه كاری بسیار دشوار را برعهده گرفته‌اند. امروز بیش از 8 نوازنده نی انبان به اجرا پرداختند و این موضوع اتفاق خوبی برای جشنواره موسیقی جوان است و نشان می‌دهد كه جوانان به این جشنواره اعتماد كرده‌اند و من به شما این قول را می‌دهم كه در دوره آینده ساز نی انبان موسیقی جوان را شگفت‌زده خواهد كرد و از همین حالا و به لحاظ حضور و اعتماد نوازندگان نی انبان برای موسیقی جوان، منتظر سال آینده باشید.



آیا شما اساتیدی را كه این هنرجویان پیش از اجرا از آن‌ها نام می‌بردند، می‌شناسید و تأیید می‌كنید؟

بله. من تقریباً همه آنها را می‌شناسم و همانطور كه دیدید بسیاری از نام‌های اساتید تكراری بود كه نشان می‌دهد بسیاری از این هنرجویان نزد اساتید ثابتی كار می‌كنند. به هر حال ما باید بدانیم كه در حوزه آموزش موسیقی فولك به ویژه سازهای بومی تازه در اول راه هستیم و نمی‌توانیم توقع داشته باشیم كه یك نفر بیاید و همه تكنیك‌ها را به صورت تمام و كمال بنوازد. همین اندازه كه اینها شروع كردند و كار را پیش می‌برند این خیلی می‌تواند مهم باشد و این را به فال نیك می‌گیریم و من از این نظر بسیار خوشحالم. من دوست دارم نقاط قوت نوازنده‌ها را بگویم و نقاط قوت آن‌ها نیز این بود كه با شهامت به روی استیج آمدند، ساز نواختند و برای موسیقی مقامی منطقه خودشان ارزش قائل شده بودند و با تمام كاستی‌ها به روی صحنه حاضر شدند.



توصیه و حرف آخرتان برای جشنواره چیست؟

جشنواره همانطور كه من با برگزاركنندگان آن صحبت كردم باید مشوق‌هایی برای هنرجویان جوان ایجاد كند تا بچه‌ها دلگرم شوند و بتوانند به روند فعالیت‌های موسیقی‌شان ادامه دهند. یعنی جشنواره باید كاری كند كه بتواند سكوی پرتابی باشد برای نوازندگان خوبی كه اینجا حضور پیدا می‌كنند و این خیلی موضوع مهمی است. ولی اگر ما نوازندگان و هنرجوها را بعد از این جشنواره به حال خود رها كنیم و تنها فكر برگزاری جشنواره به صورت مقطعی باشیم و بعد از آن حمایتی از این هنرجویان موسیقی نواحی نشود و تنها خود نوازنده كارش را ادامه دهد به نتیجه مثبتی در زمینه موسیقی نواحی نخواهیم رسید. حتی در بسیاری از موارد ممكن است شاهد سرخورده شدن هنرجوها نیز باشیم و آن‌ها پس از مدتی به خاطر مشكلات عدیده دست از فعالیت هنری خواهند كشید. اما به نظر می‌رسد رویكرد برگزار كنندگان این جشنواره یك رویكرد مثبت است و واقعا می‌خواهند به این نوازندگان جوان كمك كنند.

هر جشنواره‌ای می‌تواند برای هر نوازنده سكوی پرتاب خوبی برای حضور در فستیوال‌ها و كنسرت‌های دیگر باشد.تا جایی كه هنرجو و هنرمند می‌تواند خودش را در جامعه آماده كند اما در حال حاضر چه تبلیغاتی برای این نوازندگان در این سبك یعنی در حوزه موسیقی نواحی وجود دارد؟ چرا در سطح رسانه‌ها به این جشنواره به خوبی پرداخته نمی‌شود؟ چند خبرنگار و عكاس در اجراهای امروز حضور داشتند؟ رسانه‌های جمعی و تصویری ما كجا بودند؟ رسانه ملی ما كجا بود؟ امیدوارم در اختتامیه جشنواره اتفاقات بهتری رخ دهد و حداقل منتخبین جشنواره بتوانند مطرح شوند و مردم آن‌ها را بشناسند و تشویق كنند و الگویی برای فعالیت مابقی هنرمندانی كه در حوزه‌های مختلف موسیقی كار می‌كنند باشند.



آقای شریفیان شما گروه لیان و موسیقی محلی را از ایران فراتر برده و آن را به بسیاری از كشورهای شرقی و غربی شناساندید و موسیقی محلی جنوب را در بسیاری از مهم‌ترین رویدادها و سالن‌های دنیا به اجرا گذاشتید لطفاً‌ در مورد فعالیت‌های اخیرتان برایمان بگویید.

من مثل همیشه سخت مشغول فعالیت هستم در حال حاضر هم منتظریم كه دوازدهم و سیزدهم همین ماه كنسرت‌مان را در تالار وحدت روی صحنه ببریم. فعلاً هم فقط روی این كنسرت متمركز هستم و ان‌شاءالله در ایام محرم و صفر قصد دارم آثار مكتوبم را تجدید چاپ كنم. كتاب‌های «اهل ماتم» و «اهل زمین»‌ كه تألیف خودم هستند چون من هشت جلد كتاب تألیف كرده‌ام و چند جلد از اینها را به علت استقبال قرار است تجدید چاپ كنند. در آینده نزدیك هم اجرایی در یك فستیوال در كشور اسپانیا در پیش داریم كه خبر آن را با ذكر جزئیات منتشر خواهیم كرد.



سیزدهمین جشنواره ملی موسیقی جوان با دبیری هومان اسعدی و با مشاركت اساتید موسیقی كشور توسط انجمن موسیقی ایران، با حمایت معاونت امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، دفتر موسیقی و با همكاری بنیاد رودكی از تاریخ 5 مردادماه تا 5 شهریورماه سال جاری در تالار رودكی تهران در حال برگزاری است.

انتهای پیام/